Sau căng thẳng ngoại giao, Ukraine nói Ba Lan vẫn là “bạn thân”

Tuyên bố trên đến từ ông Mikhail Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine, trong bối cảnh Kiev và Warsaw vừa trải qua một đợt căng thẳng ngoại giao.

“Ba Lan là đối tác và người bạn thân thiết nhất mà chúng tôi có trong những ngày này. Và nói chung, nó sẽ duy trì như vậy cho đến khi chiến sự kết thúc. Sau khi mọi thứ qua đi, tất nhiên, chúng tôi sẽ có mối quan hệ cạnh tranh, sẽ phải tranh giành các thị trường, người tiêu dùng... Và, tất nhiên, chúng tôi sẽ áp dụng lập trường thân Ukraine, bảo vệ những lợi ích của chúng tôi một cách quyết liệt”, ông Podolyak nói với kênh Dom TV của Ukraine.

Vị cố vấn của Tổng thống Ukraine cũng nói rằng sự khác biệt về quan điểm nảy sinh giữa Warsaw và Kiev chỉ là một cuộc thảo luận “sẽ không dẫn đến bất kỳ sự chia rẽ nào”, và cuộc thảo luận nên “cởi mở nhất có thể”.

Ba Lan là quốc gia đi đầu trong các đồng minh châu Âu kêu gọi giúp Kiev chống lại Moscow kể từ khi Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine vào tháng 2/2022.

Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ở Nhà thờ Thánh Peter và Paul, ở Lutsk, Ukraine, ngày 9/7/2023. Ảnh: SCMP

Nhưng hồi tháng 5 năm nay, Ba Lan cùng với Hungary, Slovakia, Bulgaria và Romania đã áp đặt các hạn chế tạm thời đối với một số sản phẩm nông nghiệp của Ukraine để bảo vệ lợi ích của nông dân nước họ. Lệnh cấm có hiệu lực đến ngày 15/9 và rất có thể sẽ được gia hạn đến hết năm 2023.

Hồi cuối tháng 7, Kiev đã có những lời lẽ gay gắt đối với Warsaw về quyết định duy trì lệnh cấm vận nói trên. Ukraine coi quyết định này là một động thái không thân thiện và dân túy, trong khi Ba Lan nói rằng họ đang hành động vì lợi ích quốc gia.

Đợt căng thẳng song phương mới nhất bùng nổ khi ông Marcin Przydacz, người đứng đầu bộ phận chính sách quốc tế tại Văn phòng Tổng thống Ba Lan, đưa ra những bình luận mà phía Ukraine gọi là “không thể chấp nhận được” trên Đài truyền hình nhà nước TVP hôm 31/7.

“Ukraine thực sự đã nhận được viện trợ đáng kể từ Ba Lan. Tôi nghĩ sẽ rất tốt nếu họ bắt đầu đánh giá cao vai trò mà Ba Lan đã và đang đảm nhận đối với Ukraine trong những tháng và năm gần đây”.

Sau đó căng thẳng tiếp tục leo thang khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Oleg Nikolenko hôm 1/8 nói rằng Đại sứ Ba Lan tại Ukraine Bartosz Cichocki đã được triệu tập vì bình luận của ông Przydacz.

Trong một tuyên bố ra cùng ngày, Bộ Ngoại giao Ukraine cho biết, “trong cuộc họp, điều được nhấn mạnh là những tuyên bố cáo buộc người Ukraine vô ơn đối với sự giúp đỡ của Ba Lan là không đúng sự thật và không thể chấp nhận được”.

Kiev tin rằng tình hữu nghị giữa Ukraine và Ba Lan “sâu sắc hơn nhiều so với mục đích chính trị”, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Ukraine cho biết.

“Chính trị không nên có chỗ cho sự hoài nghi về sự hiểu biết lẫn nhau và sức mạnh của mối quan hệ giữa các dân tộc của chúng ta. Không có tuyên bố nào có thể ngăn cản chúng ta cùng nhau giành lấy hòa bình và xây dựng một tương lai chung của châu Âu”.

Các binh sĩ Ba Lan và Ukraine trên xe tăng Leopard 2 A4 trong quá trình huấn luyện tại Căn cứ quân sự Świętoszów, miền Tây Ba Lan, ngày 13/2/2023. Ảnh: Getty Images

Cuối ngày 1/8, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã lên tiếng kêu gọi kiềm chế, trong nỗ lực nhằm xuống thang cuộc tranh cãi ngoại giao giữa Ukraine và Ba Lan.

“Chúng tôi đánh giá rất cao sự hỗ trợ lịch sử của Ba Lan, quốc gia cùng với chúng tôi đã trở thành lá chắn thực sự của châu Âu. Không nên có một vết nứt nào trên tấm lá chắn này”, ông Zelensky nói.

Hôm sau, ngày 2/8, Thứ trưởng Ngoại giao Ba Lan Pawel Jablonski cho biết rằng quan hệ Ba Lan-Ukraine vào thời điểm hiện tại không ở “tình trạng tốt nhất” do những tuyên bố của các quan chức Ukraine.

Cũng hôm 2/8, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki nói rằng Ba Lan vẫn cam kết bảo vệ lợi ích trong nước của mình. Ông viết trên Twitter: “Chúng tôi sẽ luôn bảo vệ thanh danh, an ninh của Ba Lan. Không lợi ích của quốc gia nào khác được đặt cao hơn lợi ích của Cộng hòa Ba Lan”.

Minh Đức (Theo TASS, Euronews, Anadolu Agency)