Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về việc giảm tiền thuê đất của năm 2024 (dự thảo) nhằm thúc đẩy sản xuất, kinh doanh. Có 2 phương án giảm tiền thuê đất được đề xuất, trong đó mức giảm tối đa là 30%, tương ứng khoảng 4.000 tỷ đồng.
Theo đó, tại dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất hai phương án giảm tiền thuê đất gồm giảm 15% hoặc 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2024, không gồm nợ của các năm trước và tiền chậm nộp.
Đối tượng nào được giảm tiền thuê đất?
Theo dự thảo, đối tượng áp dụng gồm: Tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo Quyết định hoặc Hợp đồng hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (tính tại thời điểm người thuê đất nộp hồ sơ đề nghị giảm tiền thuê đất theo quy định) dưới hình thức trả tiền thuê đất hằng năm.
Bên cạnh đó, theo dự thảo, quy định được áp dụng cho cả trường hợp người thuê đất không thuộc đối tượng được miễn, giảm tiền thuê đất hết thời hạn được miễn, giảm tiền thuê đất và trường hợp người thuê đất đang được giảm tiền thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai (Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết Luật Đất đai) và pháp luật khác có liên quan.
Để được giảm, người thuê đất sẽ làm đề nghị theo mẫu, chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính trung thực, chính xác của thông tin, đảm bảo đúng đối tượng.
Dự kiến số tiền thuê đất giảm từ 2.000 - 4.000 tỷ đồng
Theo Bộ Tài chính, thời gian qua, để tháo gỡ khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 và góp phần phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các quyết định số 22/2020/QĐ-TTg và Quyết định số 27/2021/QĐ-TTg về việc giảm tiền thuê đất phải nộp năm 2020, 2021 đối với doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất hàng năm bị ảnh hưởng của dịch COVID-19; Quyết định số 01/2023/QĐ-TTg giảm tiền thuê đất năm 2022 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi COVID-19, Quyết định số 25/2023/QĐ-TTg về giảm tiền thuê đất năm 2023.
Số tiền thuê đất, thuê mặt nước được giảm trung bình các năm 2020-2023 theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ nêu trên là 2.890 tỷ đồng/năm, riêng trung bình các năm 2021, 2022, 2023 là 3.734 tỷ đồng/năm. Qua đó, góp phần hỗ trợ cho các doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị, hộ gia đình, cá nhân trong việc tháo gỡ khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 để có thể sớm khôi phục lại hoạt động sản xuất, kinh doanh sau dịch và thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh.
Về sự cần thiết phải giảm tiền thuê đất năm 2024, Bộ Tài chính cho rằng hiện nền kinh tế vẫn gặp nhiều rủi ro, bất ổn, tác động tiêu cực đến tăng trưởng bền vững.
Cùng với đó, ngày 15/9/2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có Báo cáo số 7399/BC-BKHĐT báo cáo Thường trực Chính phủ về tình hình thiệt hại do cơn bão số 3 Yagi.
Theo đánh giá, tốc độ tăng trưởng 6 tháng cuối năm của cả nước và nhiều địa phương dự báo chậm lại, tăng trưởng GDP quý 3/2034 của cả nước có thể giảm 0,35%, quý 4/2024 giảm 0,22%; ước cả năm GDP có thể giảm 0,15% so với kịch bản không có bão số 3.
Do đó, một trong các giải pháp khắc phục hậu quả mưa bão, phục hồi sản xuất, kinh doanh được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất là giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước cho các đối tượng bị ảnh hưởng bởi bão số 3 và hoàn lưu bão, ngập lụt, lũ quét.
Dự kiến số tiền thuê đất giảm theo dự thảo Nghị định trong khoảng từ 2.000 tỷ đồng (tương đương ½ số tiền thuê đất dự kiến giảm của năm 2023 do mức giảm tiền thuê đất năm 2024 dự kiến là 15%) đến 4.000 tỷ đồng (tương đương số tiền thuê đất dự kiến giảm của năm 2023 với mức giảm 30% trên phạm vi cả nước).
Không ảnh hưởng đáng kể đến tổng thu ngân sách nhà nước
Bộ Tài chính đánh giá số tiền thuê đất giảm theo chính sách theo phương án trong dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về việc giảm tiền thuê đất của năm 2024 sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến tổng thu ngân sách nhà nước.
Việc giảm thuế đất sẽ tác động lớn tới hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp, người dân. Từ đó, họ có thể phục hồi, phát triển, ngân sách cũng có thêm khoản thu từ thuế, bù đắp cho số giảm từ tiền thuê đất.
Đề xuất được đưa ra trong bối cảnh nền kinh tế vẫn gặp nhiều rủi ro, tác động tiêu cực đến tăng trưởng bền vững. Cùng đó, bão Yagi, mưa lũ và sạt lở tại các tỉnh, thành phía Bắc vừa qua gây tổn thất lớn cho địa phương lên tới hơn 60.000 tỷ đồng, khiến GDP có thể giảm 0,15% so với kịch bản trước đó. Để khắc phục hậu quả mưa bão, phục hồi sản xuất, kinh doanh, Bộ Kế hoạch & Đầu tư trước đó cũng đề xuất giảm tiền thuê đất, mặt nước cho các đối tượng bị ảnh hưởng bởi thiên tai.
Trước đó, chính sách giảm tiền thuê đất cũng áp dụng các năm từ 2020-2023. Tính trung bình mỗi năm, số tiền thuê, thuê mặt nước được giảm khoảng 2.890 tỷ đồng.
Trước đó, ngày 17/6/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 64/2024/NĐ-CP về gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền thuê đất năm 2024 nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp và người dân.
Cụ thể, với tiền thuê đất, doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân thuộc các lĩnh vực ưu tiên sẽ được gia hạn nộp tiền tiền với 50% số tiền thuê phát sinh năm 2024. Thời hạn gia hạn là 2 tháng, tính từ 31/10.
Tại thời điểm Nghị định 64/2024 được ban hành, theo Bộ Tài chính, việc gia hạn không làm tổng thu ngân sách Nhà nước giảm vì đều thuộc phạm vi năm ngân sách 2024. Một số doanh nghiệp có năm tài chính khác năm dương lịch có thể được nộp ngân sách Nhà nước vào đầu năm 2025, ước tính khoảng 2.000 tỷ đồng.