Thông tin về các loại ma túy mới hiện nay, đại diện Cục CSĐT tội phạm về ma túy cho biết, hiện nay đang phổ biến một số loại ma túy và phân theo 2 nhóm là ma túy có nguồn gốc tự nhiên: Thuốc phiện, heroin, morphin, cocain, cần sa. Nhóm còn lại là ma túy tổng hợp gồm ketamine, ma túy đá, thuốc lắc (thành phần chính của ma túy đá và thuốc lắc là methamphetamin và amphetamine), tinh dầu cần sa tổng hợp, nước vui, các loại ma túy núp bóng dưới dạng thực phẩm, theo Tiền phong.
Báo cáo của Cục Điều tra liên bang Mỹ, loại ma túy Fentanyl đã làm cho hơn 100 nghìn người chết trong năm 2023, đây là loại ma túy cực độc, chỉ với 2 mg có thể gây chết người. Fentanyl đang bị lạm dụng phổ biến tại Mỹ và một số nước.
Fentanyl được buôn lậu vào Mỹ phần lớn từ Mexico và các quốc gia Trung - Nam Mỹ. Việc sản xuất và vận chuyển Fentanyl đang khiến tình hình an ninh từ các nước nêu trên rất phức tạp, tội phạm tranh giành quyết liệt các tuyến đường vận chuyển tiền chất và đưa Fentanyl đến Mỹ.
Đặc biệt mức độ dung nạp và lệ thuộc đối với các chất này rất lớn và có thể đạt ngưỡng cao một cách nhanh chóng, chúng có thể thẩm thấu qua da và gây cho người tiếp xúc bị nhiễm độc và tử vong.
Về mặt y tế, Fentanyl là một chất thuộc nhóm thuốc giảm đau Opioid (nhóm các chất tự nhiên và tổng hợp có nguồn gốc từ thuốc phiện), đây là chất giảm đau rất mạnh (gấp 100 lần morophine, 50 lần heroin) được sử dụng có kiểm soát (kê theo đơn) trong điều trị bệnh ở nhiều nước bằng cách tiêm, bơm vào đường truyền dịch, xịt vào mũi, đặt vào miệng hoặc dán miếng dán lên da. Tuy nhiên, Fentanyl cũng được tổng hợp bất hợp pháp và được sử dụng như một loại ma túy, thường trộn lẫn với heroin, cocain hoặc ma túy tổng hợp để tăng độ "phê". Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó có độc tính rất mạnh nên hậu quả dẫn đến tử vong cho người sử dụng bất hợp pháp cao hơn nhiều so với heroin. Do đó, Fentanyl và một số dẫn xuất của nó đã được đưa vào bảng I – Danh mục cần kiểm soát theo Công ước quốc tế 1961 của Liên Hợp Quốc.
Việt Nam đã đưa Fentanyl vào Danh mục II (các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền) tại Nghị định số 57/2022/NĐ-CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ. Các dẫn xuất của Fentanyl như: Alfetanil, Remifentanil, Selfentanil, Acetylfentanyl, Butyrfentanyl, Furanylfentanyl… cũng được quy định trong danh mục các chất ma túy thuộc Nghị định số 57, theo Công an Nghệ An.
Cục CSĐT tội phạm về ma túy cho biết, Fentanyl được tổng hợp bất hợp pháp và được sử dụng như một loại ma túy, thường trộn lẫn với heroin, cocain hoặc ma túy tổng hợp để tăng độ "phê".
"Việc sử dụng Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe" - Cục CSĐT tội phạm về ma túy đánh giá.
Vẫn theo Cục CSĐT tội phạm về ma túy, hiện nay, qua công tác giám định chưa phát hiện Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó thu giữ tại Việt Nam. Tuy nhiên, trước xu thế mở rộng thị trường của các loại ma túy này từ châu Mỹ sang khu vực châu Đại Dương và lan rộng sang châu Á, việc xuất hiện loại ma túy này tại khu vực và Việt Nam là tất yếu.
Tại khu vực Đông Nam Á, Fentanyl đã được phát hiện, thu giữ tại Myanmar, Lào, Thái Lan (Thái Lan đã thu giữ hơn 510 tấn Anilin, có thể sử dụng để sản xuất 85 tấn Fentanyl).
Chiều 13/11, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy (PCMT) đến năm 2030.
Đóng góp vào dự thảo chương trình Đại biểu Nguyễn Tiến Nam (Đoàn Quảng Bình) cũng cho rằng, ma túy hiện nay đang len lỏi vào học đường, nếu chúng ta không quyết liệt đấu tranh ngăn chặn thì thế hệ tương lai sẽ chịu hậu quả rất nặng nề.
“Theo thống kê trong công tác giám định chất ma túy của lực lượng công an, trong 4 năm gần đây số vụ việc đều tăng bình quân khoảng 8% mỗi năm. Đặc biệt qua công tác giám định chất ma túy thì hàng năm đều phát hiện các chất ma túy mới, nhiều chất chưa nằm trong danh mục do Chính phủ quy định. Từ năm 2021 đến nay phát hiện 18 chất ma túy mới. Một trong những chất ma túy mới, nguy hiểm nhất đang có xu hướng lan rộng trên thế giới gần đây là ma túy nhóm Fentanyl.
Theo Cục CSĐT tội phạm về ma túy, ngoài việc sản xuất ma túy tổng hợp dạng đá, ketamin, trên thế giới các đối tượng còn sản xuất loại ma túy tổng hợp dạng Fentanyl. Đây là loại ma túy cực độc, gây nghiện gấp 50 lần heroin, 100 lần morphine và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Mỹ, do dùng quá liều.
Khánh Linh (t/h)