Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo đã gặp gỡ với một số quan chức hàng đầu của Trung Quốc như Thủ tướng Lý Cường và Phó Thủ tướng Hà Lập Phong tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh hôm 29/8.
Trong các cuộc gặp gỡ này, bà Raimondo khẳng định, Mỹ không tìm cách cắt đứt quan hệ kinh tế với Trung Quốc. Tuy nhiên, bà cũng bày tỏ những lo ngại khiến cộng đồng doanh nghiệp mô tả Trung Quốc là một môi trường “không thể đầu tư”.
“Ngày càng nhiều doanh nghiệp phàn nàn với tôi rằng họ không thể đầu tư vào Trung Quốc vì quá rủi ro”, vị bộ trưởng cho biết.
Tuy nhiên, người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington Lưu Bằng Vũ sau đó đã phủ nhận điều này. Theo ông Lưu, trong số 70.000 công ty Mỹ đang kinh doanh ở Trung Quốc, 90% doanh nghiệp làm ăn có lãi và hầu hết đều muốn ở lại đây. Ông cũng khẳng định, Bắc Kinh đang tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các công ty nước ngoài tiếp cận thị trường này.
Bà Raimondo cũng đã lên tiếng về những vấn đề liên quan đến các công ty Mỹ như Intel, Micron và Boeing, nhưng cho biết bà “không nhận được bất kỳ cam kết nào”.
Trung Quốc đã không phê duyệt thỏa thuận chống độc quyền, khiến Intel phải từ bỏ thỏa thuận mua lại nhà sản xuất chip theo hợp đồng Israel Tower Semiconductor trị giá 5,4 tỷ USD hồi giữa tháng 8.
Hồi tháng 5, quốc gia này cũng cấm các nhà khai thác cơ sở hạ tầng thông tin quan trọng trong nước mua các sản phẩm của Micron do lo ngại rủi ro an ninh quốc gia.
Ngoài ra, Bắc Kinh đã tạm dừng gần như tất cả các giao dịch mua máy bay phản lực Boeing và chủ yếu đặt hàng từ Airbus trong những năm qua.
Tại các cuộc gặp gỡ cấp cao hôm 29/8, bà Raimondo cũng đề nghị Trung Quốc hợp tác với Mỹ về các mối đe dọa rộng lớn hơn như biến đổi khí hậu và trí tuệ nhân tạo.
Ngược lại, phía Trung Quốc cũng yêu cầu Mỹ giảm bớt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với công nghệ tiên tiến và rút lại lệnh cấm đầu tư vào một số công nghệ tiên tiến mới được đưa ra gần đây.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ đã từ chối những yêu cầu đó, nhưng đảm bảo với người Trung Quốc rằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chỉ áp dụng cho một tỉ lệ nhỏ trong thương mại Mỹ-Trung, và 2 bên nên tận dụng các cơ hội kinh tế khác.
“Chúng tôi sẽ không bao giờ thỏa hiệp trong việc bảo vệ an ninh quốc gia của mình, nhưng tôi muốn nói rõ rằng chúng tôi không tìm cách tách rời hay kìm hãm nền kinh tế Trung Quốc.”
Theo Tân Hoa Xã, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã nói với bà Raimondo rằng quan hệ kinh tế giữa Trung Quốc và Mỹ là quan hệ “đôi bên cùng có lợi”.
Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng “việc chính trị hóa các vấn đề kinh tế, thương mại và thổi phồng quá mức khái niệm an ninh sẽ không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến quan hệ song phương và sự tin cậy lẫn nhau, mà còn làm xói mòn lợi ích của doanh nghiệp và người dân 2 nước, đồng thời tác động nghiêm trọng đến nền kinh tế toàn cầu”.
Nguyễn Tuyết (Theo NY Times, Reuters)