Polonez-M có tầm bắn 300km
Lữ đoàn pháo binh tên lửa số 336 của Quân đội Belarus vừa nhận Hệ thống tên lửa pháo binh (MLRS) Polonez-M nâng cấp đầu tiên với sức mạnh hỏa lực và tầm bắn ấn tượng có thể so sánh với các nền tảng HIMARS và ATACMS của Mỹ.
Ra mắt trong cuộc duyệt binh Ngày Chiến thắng (9/5) ở Minsk năm 2015 và được đưa vào sử dụng trong Lực lượng Vũ trang Belarus một năm sau đó, Polonez là hệ thống phóng rocket đa nòng độc đáo do Belarus sản xuất, được thiết kế để thực hiện các cuộc tấn công chính xác nhắm vào nơi tập trung binh lực, xe thiết giáp, sở chỉ huy, kho đạn dược, sân bay… của đối phương.
Hệ thống Polonez trong cuộc tập trận chung giữa Nga và Belarus ở Gomel tháng 2/2022. Ảnh: Sputnik
MLRS Polonez bắn tên lửa cỡ nòng 301 mm và có thể tấn công tới 8 mục tiêu đồng thời trên một diện tích lên tới 400 km2. Hệ thống này do Nhà máy Cơ điện chính xác Belarus, chuyên về pháo và tên lửa hiện đại, phát triển.
Tên lửa của Polonez được dẫn đường bằng hệ thống dẫn đường quán tính, hiệu chỉnh bằng vệ tinh và có tầm bắn hiệu quả 200 km đối với mẫu cơ sở và lên tới 300 km đối với biến thể Polonez-M nâng cấp. Tên lửa dài 7,26 mét, nặng 750 kg khi phóng và có đầu đạn nổ phân mảnh mạnh 140 kg.
Đầu đạn của tên lửa có thể lao xuống mục tiêu với tốc độ 700 mét/giây ở góc lên tới 80 độ ở giai đoạn cuối. Tốc độ cao kết hợp với bề mặt phản xạ nhỏ khiến chúng cực kỳ khó bị hệ thống phòng không của đối phương đánh chặn.
Tên lửa của Polonez có bán kính sai số từ 30-45 mét khi bắn ở tầm bắn tối đa, mặc dù thử nghiệm năm 2016 cho thấy sai số chỉ khoảng 1,5-10 mét. Tầm bắn tối thiểu của biến thể Polonez cơ sở là 50 km và 120 km đối với Polonez-M.
Các bệ phóng Polonez được đặt trên khung gầm cơ động hạng nặng MZKT-7930 8x8 do Nhà máy Máy kéo bánh lốp Minsk sản xuất. Các biến thể của khung gầm này cũng được sử dụng cho một loạt nền tàng tên lửa của Nga, từ hệ thống tên lửa Iskander và hệ thống phòng thủ bờ biển Bal cho đến MLRS Uragan 1M, radar… Xe có tốc độ tối đa lên tới 70 km/h trên đường cao tốc và phạm vi hoạt động lên tới 1.000 km.
Các bệ phóng của Polonez mang theo 8 tên lửa mỗi chiếc và toàn bộ loạt đạn của có thể được phóng đi trong vòng 50 giây. Chỉ mất khoảng 8 phút để chuẩn bị toàn bộ hệ thống và chưa đầy 2 phút để chuẩn bị phóng tên lửa. Việc nạp đạn lại mất khoảng 20 phút và có thể thực hiện bằng phương tiện vận chuyển-nạp đạn có trang bị cần cẩu.
Một khẩu đội Polonez hoặc Polonez-M bao gồm 2 bệ phóng, 2 xe vận chuyển và một mô-đun điều khiển di động đặt trên khung gầm xe tải của Nhà máy ô tô Minsk (MAZ). Hệ thống này bao gồm giao diện truyền dữ liệu, cơ chế tự động hóa và liên lạc được bảo vệ do Belarus sản xuất. Hệ thống điều khiển hỏa lực bao gồm một đường truyền tín hiệu vệ tinh và máy tính tích hợp để nhập tọa độ phóng (tự động hoặc ở chế độ thủ công).
Polonez-M được đánh giá là hệ thống tên lửa pháo binh mạnh nhất ở châu Âu. Video: Sputnik
Với đặc điểm ấn tượng của Polonez, các nhà quan sát của Nga và các nước khác đều suy đoán rằng Belarus có thể đã nhận được sự trợ giúp trong việc phát triển hệ thống tên lửa từ Trung Quốc.
Giới chức Belarus cho biết MLRS được sản xuất trong nước nhưng đã xác nhận việc thử nghiệm nó ở Trung Quốc trước khi đưa vào sử dụng. Minsk lần đầu tiên mong muốn tạo ra hệ thống tên lửa pháo binh chính xác di động của riêng mình từ giữa những năm 2010, với lý do có thông tin cho rằng Moscow vào thời điểm đó đã do dự trong việc cung cấp hệ thống MLRS cho Belarus.
Belarus và Trung Quốc đã có lịch sử hợp tác lâu dài và hiệu quả trong việc phát triển các bệ phóng tên lửa di động từ những năm 1990, với việc Nhà máy máy kéo bánh lốp Minsk chế tạo khung gầm cho các hệ thống tên lửa hành trình CJ-10 và tên lửa đạn đạo DF-11 của Trung Quốc.
Chính xác và hiện đại hơn cả HIMARS và ATACMS?
Ngoài Belarus, quân đội Azerbaijan cũng vận hành MLRS Polonez. Năm 2022, các phương tiện truyền thông suy đoán rằng Nga có thể quan tâm đến việc mua MLRS do Belarus sản xuất. Tuy nhiên, Giám đốc Cơ quan Hợp tác Kỹ thuật-Quân sự Liên bang Nga, ông Dmitry Shugaev đã bác bỏ thông tin này trong cuộc họp báo vào tháng 8, cho biết rằng “ở thời điểm hiện tại” Moscow “không quan tâm đến việc mua MLRS Polonez”.
Nga cũng có các hệ thống tương tự với Polonez, bao gồm Tornador-S có thể bắn 12 tên lửa cỡ 300mm được dẫn đường bằng GLONASS với đầu đạn nặng 243kg và có tầm bắn lên tới 120km. Để tấn công tầm xa hơn, Nga có Iskander, hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn được đưa vào sử dụng năm 2006 với tầm bắn 400-500km và 2 tên lửa dẫn đường một tầng sử dụng nhiên liệu rắn.
Các phương tiện truyền thông khi phân tích về đặc điểm của Polonez đã so sánh nó với các thiết bị do Mỹ sản xuất, cụ thể là Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS) M142, có thể bắn tới 6 tên lửa với đầu đạn nặng 91 kg, tầm bắn lên tới 80 km, một Hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS) MGM-140 có đầu đạn nặng 160-560 kg, tầm bắn lên tới 300 km.
“Polonez-M được nhiều người đánh giá là hệ thống tên lửa pháo binh mạnh nhất ở châu Âu và không có đối thủ ngang hàng nào trong số các hệ thống được các quốc gia thành viên NATO hoặc Nga trang bị”, Tạp chí Military Watch cho biết trong một bài phân tích xuất bản tuần này.
Bình luận về khả năng của Polonez-M vào tuần trước, nhà phân tích quân sự Nga Andrei Frolov nói với truyền thông rằng “các đặc tính của tên lửa này tốt hơn HIMAR và có thể so sánh với tên lửa ATACMS”; Polonez thậm chí “có thể còn chính xác và hiện đại hơn”.
