“ Một vấn để rất tâm huyết đối với tôi, đã được đề cập trong cuốn sách “Long Mạch”, là sự thiếu thốn ”, Shark Nguyễn Hòa Bình chia sẻ với các “cá mập” khác trong tập cuối của chương trình Shark Tank Việt Nam mùa 7.
Vấn đề được gợi ra khi Shark Minh Beta chỉ ra rằng Chủ tịch NextTech mùa này hay nhắc đến cụm từ “startup con nhà giàu”.
Cụ thể, trong tập 5 Shark Tank Việt Nam mùa 7, Shark Bình hỏi thẳng Lê Thanh Hoài Phương – Nhà sáng lập kiêm Giám đốc Yeast Era rằng: “ Nhà mình giàu nhỉ? Bố mẹ em là ai? ”, sau khi biết cô đã rót 100 tỷ “tiền thịt” vào doanh nghiệp cùng 2 nhà đầu tư thiên thần. Đây là startup chuyên cung cấp sản phẩm protein 100% từ men vi sinh.
Cũng trong tập này, Shark Bình nói với Võ Kim Vĩnh - Nhà sáng lập 18 tuổi của thương hiệu cơm tấm Double C : “ Quan sát bạn, tôi có thể nhận xét rằng bạn có khí chất của một startup con nhà giàu, tức là gia đình có điều kiện hoặc hệ sinh thái có điều kiện ”. Trong khi đó, Shark Phạm Thanh Hưng đánh giá mô hình kinh doanh cơm tấm của Kim Vĩnh “khá ngây thơ” dù sản phẩm tốt.
Một startup khác trong mùa 7 cũng bị Shark Bình nhận xét là khởi nghiệp theo kiểu “con nhà giàu” là Askany - ứng dụng kết nối chuyên gia và khách hàng để tư vấn đa lĩnh vực. Startup này đã bỏ 27 tỷ đồng để đầu tư vào lập trình và chạy quảng cáo billboard tại các sân bay, đồng thời chi 700 triệu đồng mỗi tháng để trả lương cho đội kỹ thuật.
“ Sự thiếu thốn là đặc điểm cố hữu và rất quan trọng với các startup. Trong thiếu thốn có thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm, thiếu quan hệ, thiếu nguồn lực, thiếu nhân sự, thiếu đủ thứ. Tuy nhiên, đó mới chính là nguyên nhân, động lực quan trọng nhất để startup phải sáng tạo ”, Shark Bình lý giải.
“ Nhiều startup gọi được rất nhiều vốn thường chết trước, bởi vì họ phải đốt tiền quá nhiều và có thói quen cái gì cũng có thể giải quyết bằng tiền. Phải thiếu thốn để chúng ta giải quyết bằng cái đầu.
NextTech cũng vậy. Rất nhiều lần chúng tôi khởi nghiệp hoặc đầu tư vào các startup theo phong cách con nhà giàu, kết quả là thường thất bại. Lúc nào cũng phải thiếu một chút, thì họ lại sống dai và thành công ”, Chủ tịch NextTech nêu quan điểm.
Tuy nhiên, ông cũng từng nói với Founder Double C Võ Kim Vĩnh rằng “nhà nghèo vượt khó khởi nghiệp rất đáng khâm phục rồi, nhưng startup nhà giàu vượt sướng còn đáng khâm phục hơn”.
“ Họ phải đối mặt rất nhiều cạm bẫy, bỏ qua cái nọ cái kia, không tỉ mẩn chỗ nọ, tối ưu chỗ kia. Đó mới chính là nguyên nhân khiến một doanh nghiệp sụp đổ" , Shark Bình chỉ ra.
Ở tuổi 18, thời điểm năm 2000, Shark Bình từng khởi nghiệp bằng cách “đi buôn” chuột máy tính. Kết quả là lỗ nặng.
“ Nhưng sau này, tôi không bao giờ tìm lại được cảm giác sợ khi lỗ mấy trăm nghìn đồng vì đi buôn vào năm 2000. Bây giờ có thể lỗ tiền tỷ, thậm chí tiền chục tỷ, nhưng không có cảm giác như hồi đấy.
Đó là trải nghiệm. Bạn cứ tiếp tục làm, thậm chí sẵn sàng đón nhận thất bại, lấy trải nghiệm đấy thành cái vốn của mình ", Shark Bình đưa ra lời khuyên với Kim Vĩnh.