Vào ngày 12/7, tên lửa Zhuque-2 (ZQ-2) đã cất cánh từ Trung tâm phóng vệ tinh Jiuquan ở tỉnh Cam Túc, Tây Bắc Trung Quốc, đi vào quỹ đạo thành công.
Nóng lòng đợi câu trả lời
LandSpace Technology đã trở thành công ty tư nhân đầu tiên trên thế giới phóng tên lửa mang oxy lỏng mê-tan, đánh dấu một bước đột phá lớn đối với tên lửa nhiên liệu lỏng giá rẻ mới của Trung Quốc.
Lần ra mắt thứ hai vừa qua, sau thất bại bảy tháng trước là rất quan trọng đối với công ty khởi nghiệp này. Zhang Changwu, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của LandSpace, phải đối mặt với áp lực tài chính và áp lực phát triển kinh doanh ngày càng lớn trước thành công của ZQ-2 vừa được phóng. Ông cho biết nếu lần phóng thử thứ ba của ZQ-2 thành công trong vòng một năm trước mắt thì LandSpace sẽ có thể cung cấp ba đến bốn tên lửa ra thị trường bắt đầu từ năm tới, tăng gấp đôi sản lượng trong ba năm liên tiếp.
Zhuque-2, tên lửa khí mê-tan-oxy của LandSpace. Ảnh: Reuters
Tờ Nikkei Asian cho biết, thị trường cũng đang háo hức tìm kiếm câu trả lời của Trung Quốc cho Space X của tỷ phú Elon Musk. Kể từ năm 2015, một nhóm các nhà khoa học hàng không vũ trụ từng làm việc cho các công ty nhà nước đã bắt tay vào các dự án kinh doanh nhằm bắt kịp SpaceX.
Đối với ngành hàng không vũ trụ tư nhân của Trung Quốc, năm 2023 là một bước ngoặt. Các công ty tư nhân chế tạo và phóng vệ tinh bắt đầu xuất hiện. Định giá của một số công ty hàng đầu tại Trung Quốc lên tới 10 tỷ nhân dân tệ (1,4 tỷ USD).
Xiong Weiming, một nhà đầu tư từ China Growth Capital, cho biết ngành hàng không vũ trụ của Trung Quốc cần các doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là trước sự cạnh tranh từ Mỹ. Sự tăng trưởng của ngành hàng không vũ trụ Trung Quốc được coi là cơ hội phát triển cho các công ty tư nhân.
Năm 2018 đánh dấu sự bùng nổ của ngành công nghiệp hàng không vũ trụ tư nhân của Trung Quốc. Sáu giao dịch đã tạo ra hơn 100 triệu nhân dân tệ và tổng số tiền gây quỹ đã vượt quá 2 tỷ nhân dân tệ. Tuy nhiên, đầu tư vào hàng không vũ trụ tư nhân đã giảm trong giai đoạn dịch Covid-19.
Zhang của LandSpace cho biết lễ kỷ niệm 10 năm phát triển tên lửa tư nhân của Trung Quốc đang đến gần. Liu Chang, phó chủ tịch của GalaxySpace, một công ty vệ tinh tư nhân hàng đầu, cho biết hiện có hơn 7.000 vệ tinh trên quỹ đạo trên toàn thế giới và Trung Quốc có khoảng 700. Điều này báo hiệu một khoảng cách lớn và một cơ hội lớn, ông Liu nói. Việc xây dựng internet vệ tinh của Trung Quốc đang tăng tốc, hứa hẹn về một thị trường khổng lồ của ứng dụng và internet.
Một tên lửa mang 53 vệ tinh của SpaceX được phóng lên vũ trụ ngày 18/5/2022. Ảnh: Reuters
Cuộc chiến internet vệ tinh
Internet vệ tinh quỹ đạo Trái đất thấp (LEO) là tâm điểm của cạnh tranh toàn cầu. Các nhà sản xuất chính của vệ tinh LEO gồm có Iridium Communications, SpaceX, Globalstar, Telesat và OneWeb Satellites. Năm công ty hàng đầu chiếm 95% thị trường internet vệ tinh toàn cầu. Bắc Mỹ là thị trường lớn nhất với 74%, tiếp theo là Châu Âu với 19% và Trung Quốc với 3%.
Vào tháng 4 năm 2020, Trung Quốc đã đưa internet vệ tinh vào kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng mạng truyền thông mới. Vào tháng 4 năm 2021, Tập đoàn Mạng vệ tinh Trung Quốc (SatNet) được thành lập để điều phối và lập kế hoạch phát triển mạng internet vệ tinh của Trung Quốc. Vào tháng 2 năm 2023, Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin đã đưa thiết bị internet vệ tinh vào giấy phép truy cập mạng, hỗ trợ sự phát triển của mạng vệ tinh LEO.
Với những hướng dẫn rõ ràng trong chính sách, nhiều doanh nhân trong ngành cho biết, họ nghĩa rằng kế hoạch của Trung Quốc sẽ mang lại cơ hội cho các công ty tên lửa tư nhân. Giám đốc điều hành của một công ty tên lửa hàng đầu Trung Quốc cho biết 1/3 thị trường phóng tên lửa hiện tại có thể được phân bổ cho các công ty tư nhân, đủ để hai hoặc ba công ty lớn cùng chia sẻ.
Theo Nikkei, các công ty tên lửa phải đối mặt với 2 con đường về công nghệ. Tên lửa nhiên liệu rắn dễ xây dựng hơn, khiến chúng trở thành lựa chọn hàng đầu cho các công ty hàng không vũ trụ tư nhân và các công ty khởi nghiệp. Đây là một con đường an toàn và ổn định.
Mặt khác, việc chọn lựa sản xuất tên lửa nhiên liệu lỏng mang rủi ro cao hơn nhưng lại mang nhiều lợi ích về tài chính. Tên lửa nhiên liệu lỏng có lợi thế về chi phí, mức tiêu thụ nhiên liệu và khả năng tái sử dụng. Hầu hết các tên lửa nhiên liệu lỏng đều sử dụng dầu hỏa hoặc khí mê-tan.
