Các hang trong lòng đất của Ukraine đang tích trữ lượng lớn khí đốt tự nhiên. Đây được đánh giá là một thương vụ liều lĩnh đang được ưa chuộng trong giới buôn hàng hóa trên thế giới.
Thương vụ liều lĩnh
Thương vụ tích trữ khí đốt ở Ukraine này có thể giúp các tập đoàn giao dịch hàng hóa như Trafigura Group, Vitol và Gunvor Group thu về hàng trăm triệu USD. Những tập đoàn như gã khổng lồ dầu khí Shell hay tập đoàn Axpo của Thụy Sĩ cũng đang tìm cách để kiếm tiền nhờ thương vụ.
WSJ cho biết, các thương nhân đang được trả tiền để dự trữ nhiên liệu phát điện và sưởi ấm cho châu Âu trước khi mùa đông thứ 2 kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine đến, đẩy lục địa này vào khủng hoảng năng lượng.
Nguồn khí đốt từ các phần còn lại của thế giới nhằm thay thế nhiên liệu Nga đã chảy vào lục địa khiến giá nhiên liệu giảm hơn 80% trong năm qua. Điều này sẽ khiến việc dự trữ khí đốt trở nên sinh lợi, nếu suôn sẻ.
Điều nguy hiểm là ở việc kho dự trữ khí đốt này được đặt dưới khoảng 1,6m dưới lòng đất, trong các bể chứa khí. Các bể này hầu hết ở cách xa tiền tuyến ở phía Tây Ukraine. Tuy nhiên, ván cược của các thương nhân sẽ tan thành mây khói nếu như đạn pháo tấn công vào đường ống hoặc trạm nén khí và khiến lượng khí đốt dự trữ cho châu Âu bị kẹt lại ở Ukraine.
Martin Pich, giám đốc thương mại tại MND - công ty năng lượng của Séc - cho biết, rủi ro khác là "Ukraine có thể tuyên bố họ sẽ tịch thu khí đốt" nếu tình hình năng lượng của Ukraine tồi tệ hơn .
Dòng chảy tăng nhanh
Dòng khí đốt chảy vào các bể dự trữ của Ukraine đã tăng nhanh trong những tuần gần đây sau một loạt cuộc gặp gỡ giữa các thương nhân châu Âu và các quan chức từ các công ty năng lượng nhà nước Ukraine. Cho đến nay, đây là địa điểm dự trữ khí đốt lớn nhất ở châu Âu.
Khí đốt đến từ khắp nơi trên thế giới. Một số được vận chuyển dưới dạng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ và Nigeria. Các lô khí đốt khác đến trực tiếp từ các mỏ lớn ở Na Uy và Anh. Thậm chí còn có một lượng khí đốt tới từ Nga (các lô này đi tới Slovakia sau đó lại quay ngược trở lại Ukraine).
Giám đốc điều hành của Nhà điều hành Hệ thống Truyền tải Khí của Ukraine, Dmytro Lyppa, nói rằng công ty nhà nước có thể chuyển hướng khí đốt nếu có bất kỳ sự cố nào diễn ra, cho phép các thương nhân đưa khí đốt ra khỏi đất nước. "Chúng tôi đã sẵn sàng cho mọi kịch bản."
Các quan chức Ukraine cho biết thương nhân nước ngoài có thể lưu trữ 3,5 tỷ mét khối khí đốt tới mùa đông. Con số này tương đương với việc châu Âu có thể bổ sung gần 4% vào dung lượng khí đốt dự trữ của mình.
Công nhân tại cơ sở Bilche-Volytsko Uherske, một trong những địa điểm lưu trữ khí đốt của Ukraine. Ảnh: ALONA NIKOLAIEVYCH/ZUMA PRESS
Kịch bản hoàn hảo
Các thương nhân có lãi theo kịch bản: Các kho dự trữ khí đốt của EU gần như đã đầy ắp đến mức các thương nhân có thể mua nhiên liệu với giá rẻ ngay bây giờ và bán với giá cao hơn trên thị trường kỳ hạn và giao hàng vào mùa đông năm nay hoặc muộn hơn.
Marco Saalfrank, trưởng bộ phận thương mại tại Axpo cho biết, gần đây, họ có thể kiếm được hơn 10 euro mỗi megawatt-giờ. Đó là sau khi tính đến phí lưu kho và phí vận chuyển, cũng như lãi suất và phí tín dụng.
Tính trên 3,5 tỷ mét khối, số tiền kiếm được sẽ là hơn 340 triệu euro, tương đương 370 triệu USD. Con số thực tế sẽ khác. Một số nhà giao dịch đang khóa doanh số cho mùa hè tới hoặc hoàn toàn khóa giao dịch kỳ hạn, điều này có nghĩa là họ đặt cược rằng giá khí đốt sẽ tăng.
Ukraine khuyến khích hoạt động
Các công ty liên quan đến thương vụ hầu hết đã có nhiều giao dịch ở Ukraine trước chiến dịch quân sự của Nga.
Roman Maliutin, quyền tổng giám đốc của nhà điều hành kho chứa Ukrtransgaz cho biết, kho đã kiểm tra các hang lưu trữ, tăng cường tuần tra các hàng rào và dự trữ các phụ tùng. Công ty đảm bảo cho các thương nhân tiếp cận với nguồn nhiên liệu ngay cả khi địa điểm bơm nhiên liệu bị hư hại.
Ukrtransgaz, công ty con của tập đoàn Naftogaz, đã nhận được tiền trả cho phí lưu trữ, họ đã để giá lưu trữ ở mức thấp để khuyến khích hoạt động kinh doanh. Ukraine cũng miễn thuế khí đốt trong ba năm.
Oleksiy Chernyshov, giám đốc điều hành của công ty Naftogaz cho biết: "Các thương nhân đang đến [làm ăn ở] Ukraine mà không có bảo hiểm bổ sung, họ thực sự chịu rủi ro này như rủi ro thương mại, đó là một tín hiệu tuyệt vời."
Ông nói thêm rằng Kiev sẽ không cân nhắc việc tịch thu nhiên liệu và khẳng định các hang lưu trữ là "nơi an toàn nhất ở Ukraine hiện nay".
